Yararli motosiklet kullanimi bilgileri.

07 Mayıs 2005

BAŞLIKLAR

Parts of a Motorbike
Nasıl parkedilir?
Toplu Sürüş Kuralları
Ne zaman düşülür?
Zincir bakımı
Uzun Yol Rehberi
Yağ Terimleri Sözlüğü
Dehidrasyon - Frozbit (Frostbite)
Hipotermia
Rüzgarlık Bakımı ve Temizlenmesi
Uzun Seyahatler İçin Tavsiyeler
Motosiklette Yolcu Taşıma
Süspansiyonun Önemi
Bujiler
Yağlamanın Gereği ve Önemi
Sürüş Öncesi Motosiklet Kontrolü
Motorsikletçiler İçin Hırsızlığa Karşı Stratejiler
Hurt Raporu
MR. SAFETY'DEN 96 PÜF
Yolcu Alacak Olanlar için Püfler
Motosiklet Yolcuları için Püfler
Motosiklet Teorisi - MOTOSİKLETE GİRİŞ
Motosiklet Teorisi #1 - DURUŞ
Motosiklet Teorisi #2 - SIPDE / TATOKU FORMÜLÜ
Motosiklet Teorisi #3 - KOŞEYİ DÖNME SANATI
Motosiklet Teorisi #4 - GİYİM KUŞAM DURUMLARI
Motosiklet Teorisi #5 - GRUP GEZİLERİ
Motosiklet Teorisi #6 - KIVIRMACA
Motosiklet Teorisi #7 - RÜZGARLA MÜCADELE
Motosiklet Teorisi #8 - GÖRÜNÜRLÜK
Motosiklet Teorisi #9 - KAÇ PARALIK DİKKATİNİZ KALDI?
Motosiklet Teorisi #10 - ASILMAYALIM BEYLER!
Motosiklet Teorisi #11 - İŞ GÜÇ VESAİRE
Motosiklet Teorisi #12 - KARAKIŞ VE BİZ
Motosiklet Teorisi #13 - TÜH! DEVİRDİK MOTORU...
Motosiklet Teorisi #14 - SIRA TATSIZ DERSLERDE
Motosiklet Teorisi #15 - SOLA DÖNÜŞ TEORİSİ
Motosiklet Teorisi #16 - SAĞA DÖNÜŞ TEORİSİ
Motosiklet Teorisi #17 - ÇEVRENİN TEPKİSİ
Motosiklet Teorisi #18 - YOLDA YOLCULU YOLCULUK
Motosiklet Teorisi #19 - ELLER AYAKLAR VE ÖTESİ
Motosiklet Teorisi #20 - YAĞMURDA SÜRÜŞ
Motosiklet Teorisi #21 - RİSK YÖNETİMİ

Parts of a Motorbike

Air Cleaner

The Air Cleaner filters the air that mixes with the gasoline in the carburetor. It is similar to the air cleaner in a car.

The Air Cleaner often has a cover that readily identifies the bike. Of course, some bikes completely hide the air cleaner out of sight.

Battery

The motorcycle battery can be located in various positions on the bike. It can be hidden from sight. On this Harley-Davidson, the positive terminal is most accessible from under the seat. Therefore, if you ever need to do a jump start, you have to remove the seat. On my Honda Gold Wing, the battery is behind a plastic panel on the right side. Always consult your owner's manual to find out where your battery is.

Some motorcycle batteries require that you check their level in each cell periodically. Other batteries are sealed and require no maintenance.

If you would like to learn how to deal with a dead battery, read Basic Motorcycle Tips under Related Resources in the sidebar of this article.

Choke

The motorcycle Choke is used when the engine is cold.

The Choke may be located on the handlebars or on the side of the motorcycle in the motor area.

The motorcycle Choke is pulled out or otherwise activated when the motor is cold before you attempt to start the bike.

After the bike has warmed up and before you start riding, push the choke back in or otherwise place it in its running position.

Clutch Lever

The motorcycle clutch lever is positioned on the left-hand handlebar grip where the fingers of the left hand can reach it. Pulling the clutch lever toward you disconnects the engine and transmission and allows you to easily shift gears.

The motorcycle clutch lever is either connected to a cable that goes to the physical clutch release mechanism or it is hydraulically operated. Use of a hydraulic clutch eliminates broken clutch cables.

Crankcase Cover

For the Sportster, the crankcase cover is the right-side cover to the bottom end of the engine. Most of this cover is actually the gearcase cover where the cam and pinion gears reside.

Other bikes may have different names for this area and different components.

Crash Bar

Many motorcycles have crash bars or guards to protect the bike should it fall over. You'll have to look carefully on some bikes to see them and not all bikes are so equipped. Some models hide the protectors behind plastic covers. Look for extended areas on the bike where the guards may be hiding.

Beginners should try to buy a bike that has motorcycle crash bars. If the bike falls over without crash bars, you could see substantial damage. Expensive plastic parts are the first to go. The rider may also get some protection since many guards will keep the bike elevated off the ground so your legs are not crushed.

Cylinder

A V-Twin motor has two cylinders. When the V-Twin is air-cooled, there are cooling fins on the exterior of the cylinders.

Bikes being sold today have one, two, three, four, or six cylinders. Many of these are liquid-cooled.

The cylinders may be arranged in various configurations including V-twin, V-4, parallel-twin, L-twin, inline triple, inline-4, flat-4 and flat-6

Cylinder Head

At the top of the cylinder is the Cylinder Head. It forms the top of the combustion chamber and contains the spark plug(s), valves, and other intake and exhaust components.

Engine Stop Switch (Kill)

The motorcycle KILL switch is in series with the ignition switch. When the KILL switch is open, the motorcycle will not start.

Most motorcycle training courses suggest that you get in the habit of using the motorcycle KILL switch to shut off your bike. The reasoning is that if you don't use it, it won't work when you need to use it.

Much confusion occurs in traffic when you inadvertently trip the KILL switch and then can't figure out why the bike won't restart. Always look at the KILL switch first.

Foot Peg

Foot Pegs are the place where you place your feet on a bike.

Foot Pegs can be directly under the rider as shown or forward so that the rider's legs are stretched out in the cruiser position. In some cases, the pegs may be farther back for a more sportbike or racing position.

There are a variety of shapes and designs for foot pegs.

Floorboards sometimes take the place of pegs on some touring machines.

Front Brake Lever

The Front Brake Lever is situated on the right-hand grip of the handlebars. It is connected to the master cylinder also mounted on the handlebars. Pressure on the lever by the fingers of the right hand controls the front brakes of the motorcycle.

Since most of the stopping power of a motorcycle is situated in the front brakes, you should get in the habit of using the front brake at all times. That means actively using your right hand on the front brake lever to stop the motorcycle. There are some exceptions but they are treated in the motorcycle safety courses.

Front Disc Brakes

Modern motorcycles have front disc brakes. Most also have rear disc brakes. These brakes stop faster, wear longer, and won't fade as much. The front disc brake is controlled by the front brake lever located on the right handlebar grip.

Beginners are often afraid of front brakes. However, you have to remember that most of the stopping power of a bike is in the front brake. Get used to using it all the time. As you progress in your training, you will learn how to use both the front and rear brakes together to make fast controlled stops.

Should you ever find yourself in a panic situation with the front wheel locked up, RELEASE the front brake lever. This is the opposite of the advice given for a rear-wheel skid with the rear brake locked up. You need to know the difference between these two situations.

Front Master Cylinder

The front brake lever works through the motorcycle front master cylinder to control the front brakes. See the "Front Disc Brake" and "Front Brake Lever" descriptions for more information.

Front Suspension

Modern bikes have a variety of front suspensions to help soak up the bumps in the road and provide for a stable ride. Most require no attention from the rider.

There are aftermarket suspension kits available should you require a different ride characteristic.

Fuel Petcock Valve

Most motorcycles have a Fuel Petcock Valve on the engine to shutoff the supply of gasoline. It has at least three positions: ON, OFF, and RESERVE.

The rider turns the petcock to RESERVE when the reserve area of the gas tank is reached.

Some motorcycles don't have petcocks and instead have gas gauges indicating remaining fuel. Many of these bikes have low-fuel indicator lights as well.

Here's a good reference on Gas Tanks that also discusses all the types of Petcocks. It discusses ON-OFF-RES, ON-RES-PRI, and ON-OFF systems: Gas Tanks

Once the motorcycle Fuel Petcock Valve is turned on, the ignition switch turned on, the transmission placed in neutral, the choke pulled out, and the KILL switch turned to the run position, the motorcycle can be started.

Gas Cap

When you need to put gasoline in your bike's gas tank, you open the tank with the gas cap. The gas cap may be in plain sight or hidden under a lockable door.

Cap caps are under pressure and sometimes hard to unscrew.

Some gas caps are not tied to the tank so be careful where you put them and don't let one roll away.

Don't ever sit on your bike while you fill the gas tank. You may spill gas on your crotch or worse yet, set fire to your bike if you're smoking. Get off your bike and fill from the side.

If you buy a tank bag, be certain that you can get to the gas cap.

Gas Tank

Motorcycle gas tanks may be real or imagined. On the Harley, the gas tank is real and functional. On some bikes, the gas tank is there for appearance and tradition while the real gas tank hides beneath the skin of the bike somewhere to fill up unused space and provide for a better center of gravity.

Motorcycle gas tanks can be quite small or quite large. Long distance riders will often have auxiliary gas tanks so they won't have to stop as often. Often the gas tank serves a purpose by holding a Tank Bag that provides additional storage or a place to display a map.

Gear Shift

The motorcycle gear shift is on the left-hand side of the motorcycle just ahead of the foot peg.

The motorcycle gear shift controls a ratchet mechanism that shifts the gears.

Most motorcycles use a 1-N-2-3-4-5 positioning of the gear shift lever with the "1" being all the way down.

Upshifts from first gear are accomplished by a hard upward thrust with the top of the boot on the underside of the shift lever after first pulling in the clutch.

The first upward kick from first gear goes through neutral directly to second gear. The gear shift lever is released after each upward kick. Successive gear shifts upward take the machine to third, fourth, and then fifth (or higher) gear.

Downshifts occur by pulling in the clutch and kicking down the gear shift lever one gear at a time and releasing it after the shift in preparation for the next kick down.

There is a complex motion involving the left hand operating the clutch, the left foot operating the gear shift, and the right hand opening and closing the throttle to accomplish smooth shifting both accelerating and decelerating.

Headlight Switch

When you turn on your bike, the headlight comes on automatically. The Headlight Switch controls whether you show dim or bright lights. Most riders choose to run with brights on during the day and dims at night. This is done so that motorists (cagers) will see you better.

Some riders use headlight modulators that flash the headlights continuously. These are currently legal throughout the USA.

Some older bikes have an on-off headlight switch as well.

Horn

Usually motorcycle horns are pretty pathetic. Some riders have chosen to upgrade the size and noise level of their motorcycle horns to be heard better.

It's probably better to be prepared defensively to keep your bike out of trouble than to rely on warning someone else with your motorcycle horn.

Ignition Switch

The ignition key goes in the Ignition Switch.

Many motorcycles have the Ignition Switch in the middle of the handlebars. Others such as the Sportster have the ignition on the left-side of the engine as shown.

Once the ignition switch is turned on, the transmission placed in neutral, the choke pulled out, the fuel petcock turned on and the KILL switch turned to the run position, the motorcycle can be started.

Mirror

Adjust your side mirrors to get a good view of the road behind you.

Make sure that just the edge of your bike is seen in the mirror.

Mirrors get moved in parking lot situations. Always check the mirrors before you ride and adjust accordingly.

Keep your mirrors clean.

Muffler

The motorcycle Muffler, for purposes of description here, includes all pipes and baffles necessary to quiet the exhaust noise and match with the carburetor jetting.

Factory mufflers are often changed to aftermarket pipes to get the right sound and performance desired by the rider.

Oil Filter

The motorcycle oil filter is just like the one on a car except many riders will chrome them since they appear as part of the engine.

Many riders do their own oil changes. If you're one of them, make sure you know which oil and oil filter to use and seek out specific instructions on how to do the motorcycle oil change procedure.

Oil Tank

The motorcycle Oil Tank is a familiar sight on Harley-Davidson motorcycles. It is not seen much in other brands where the oil source is integrated with the engine.

The Oil Tank contains the oil and delivers it to the oil pump through hoses.

Rear Disk Brakes

Rear disk brakes stop faster, wear longer, and won't fade as much. The rear disc brakes are controlled by the front brake pedal located on the right-hand side of the motorcycle just in front of the right foot peg.

Beginners often rely only on the rear brake since they can easily activate it using their right foot. Many have been erroneously taught that the front brake is to be avoided. However, you have to remember that most of the stopping power of a bike is in the front brake. Get used to using the front brake and the rear brake together. As you progress in your training, you will learn how to use both the front and rear brakes to make fast controlled stops. There are also other special situations where different uses of the front and rear brakes are required. When you attend the Motorcycle Safety Foundation (MSF) classes, these situations will be covered.

Since many beginners use the rear brake too much they often lock them up during panic situations and skid the rear tire. Please remember that if you find yourself in a rear wheel skid, DO NOT release the brake pedal. Ride it out. Releasing the pedal will often cause a high side incident where you will be thrown over the handlebars. This is the opposite of the advice given for a front-wheel skid with the front brake locked up. You need to know the difference between these two situations.

Rocker Box

Above the cylinder head is what is called a rocker box on this Sportster. Other engines may have valve covers or other components. The rocker box contains the mechanisms that control the rocker arm assemblies that open and close the valves.

Seat

Of course, the motorcycle seat is what you sit on. You want it to be comfortable and fit you.

You should ensure that the seat height is not too high for you to comfortably reach your feet to the ground and support the bike at rest. This will be a consideration when you purchase your first bike. It is also possible to remove some of the padding material in a seat to reduce the seat height.

You also need to consider how you will be using the bike. Some seats are too hard for long trips.

You should find out what is under your seat. Often fuses, tools, owner's manual, battery terminals, etc. are there. Find out how to remove it in case you have to.

Shock Absorber

Modern bikes have a variety of rear suspensions to help soak up the bumps in the road and provide for a stable ride. The motorcycle shock absorbers used in rear suspensions usually are adjustable. You can adjust them for a soft or hard ride and for the weight of a passenger and luggage. Otherwise, the shocks need no attention from the rider.

Some rear suspensions hide the shock absorbers and give a Hard Tail appearance. Some bikes have a single rear shock, usually well hidden. Older bikes had no rear suspensions and relied on the front suspension and seat to cushion the ride.

Side Stand

The motorcycle side stand supports the weight of the motorcycle while it's parked. Some motorcycles won't start unless the side stand is fully in the up position. Some will kill the engine if the rider takes the transmission out of neutral with the side stand down. Some motorcycles come with a centerstand as well.

Some motorcycles have very sensitive side stands that you have to make sure are down before you lean your bike onto them.

You have to be sure where you place the side stand. Soft or freshly prepared surfaces will cause the bike to tip over. You need to place a flat object under the side stand such as a board, flattened can, or metal or plastic plate.

Spark Plug

Motorcycle Spark Plugs provide the spark necessary to ignite the air-fuel mixture in the engine to cause combustion.

Some Spark Plugs are sometimes readily visible. Others are completely hidden behind plastic and other bodywork.

There can be more than one spark plug for each cylinder.

There is a technique for replacing a spark plug. Check out Basic Motorcycle Tips in the Related Resources section in the sidebar.

Speedometer

This is the same as the one in a car. Most motorcycle speedometers have odometers to record mileage and trip meters that are resettable.

Starter Switch

Once the ignition switch is on, the KILL switch closed, the transmission in neutral, and the choke pulled out, the motorcycle can be started by pressing the Starter Switch. The actual switch may say Start or just have a symbol on it.

The motor turns over and starts.

After a few minutes, the choke is gradually released until the bike has a low idle.

If the engine is already warm, the choke may not have to be used at all to start.

Tachometer

The motorcycle tachometer gives the speed of the engine in RPM.

There is a redline mark on the tachometer that should not be exceeded.

Not all motorcycles have tachometers.

Tail light

The motorcycle tail light is always on when the ignition is on.

The brake light is usually part of the motorcycle tail light. Some riders have installed special brake lights that flash when the brakes are applied. You need to check local regulations to ensure that these are legal.

Throttle

The motorcycle throttle is contained in the right-hand grip on the handlebars.

The throttle is gripped by the right hand. Twisting the grip towards you increases the speed.

You must be careful to not inadvertently trip the KILL switch if it happens to be located too close to the throttle.

Turn Sign

Motorcycles are hard to see in traffic and the turn signals on bikes are even harder to see. That's one reason that many riders continue to supplement their turn signals with hand signals.

The cancellation of a turn signal after the turn is not an exact science. Some bikes require you to press the turn signal button to cancel the signal. Other bikes use a timer that turns them off automatically. Still others use a slant indicator that recognizes when the bike has leaned over to turn and then righted itself after the turn.

Many riders forget to cancel their turn signals and have to be reminded by other riders.

Whatever the method your bike uses, get familiar with how it operates and use it for every turn.

Warning Lights

Get familiar with the warning lights on your motorcycle.

The most important one is the Neutral indicator which is usually green. You'll want to turn on the ignition to see the Neutral light and then fumble around with the gear shifter to get the green light to come on indicating you found neutral.

Other lights might be for low oil pressure, high/low beam indicator, and directional signal indicators.

Some motorcycles might have warning lights for temperature and low gas.

Windshield

Motorcycle windshields are considered accessories by most motorcyclists. They are optional for many. The concept of a shield to keep the wind out of the face of a motorcycle rider sometimes gets in the way of the enjoyment of riding. Some riders want to feel that wind. Others don't.

If you do a lot of riding at high speed, you'll get a lot of noise in your ears from the wind. In some riders, tinnitus (ringing in the ears) can result. A motorcycle windshield will cut down that noise.

If you do any riding in the winter, having a motorcycle windshield can make a big difference.

Some motorcycle windshields are removable. Some are manually adjustable up and down. Some have electric motors that move them up and down at the push of a button. Some are part of integral fairings such as found on touring bikes.

Some riders like to have a windshield that they can just look over. They have an unobstructed view of the road especially in the rain and fog.

Some riders choose to look through their windshields to gain maximum protection from the wind and increased levels of comfort.

Keep your windshield clean. Be careful not to scratch it. Check the Motorcycle How To's under Related Resources for some tips.

04 Mayıs 2005

Nasıl parkedilir?

*Motoru park ettikten sonra kontagi kapattigimiza emin olup anahtari yanimiza almayi unutmayalim.
*Asla ama ASLA 2 araba arasina pak etmeyelim..(Adamlar geri geri giderken üzerine çikip ezmekte sakinca görmüyorlar çünkü
*Ayak Çaki'ni acip acmadigimiza cok ama cok dikkat etmeliyiz
*ayagi açalim yoksa bacaginiz altinda kaliyor
*Kaskimizida alalim yanimiza
*yokusda park etmek gerkiyorsa motorun arkasini asagiya bakar durumda park edelim.Ön tarafi asagida olursa birinin debraji sikmasi sonucu motor düsebilir
*Motoru arka tekerlek kaldirima gelecek sekilde birakin. Boylelikle otomatik olarak yokus yukari parketmis olursunuz. (Asfaltta su icin verilen meyil daima kaldirima dogrudur) Ve motoru geri geri yola cikartmaniz gerekmez. Bu hem zor, hem gelen trafigi kasktan dolayi kontrol edemediginiz icin tehlikelidir
*park edilen zemin yumusak ise (toprak,çamur vs.)ayakligin altina sert bir cisim koyalimki ayaklik yumusak zemine gömülüp motor devrilmesin
*cocuk parklarindan uzak bir yerde olmasina dikkat edelim
*sulu yerlere birakmayiniz motorunuzun kirlenmesini istemiyosaniz
*Çalinmamasi için bilhassa gece; aydinlik ve kalabalik yerlere park edin. Direk veya sokak lambasi etrafinda yer bulursaniz motorunuzu bu yekparelere baglayin
*Disk kilidinizi her zaman ön lastiginize takin. 2-3 saatten uzun kalacaksaniz üzerine branda çekin.
*Brandaniz eski püskü olsun ki altindaki aracin ne oldugunu merak edip, sanci yaratacak sütü bozuklar olabilir.
*ayrica yürüyüs yollari üzarine park etmeyin ki her gelen geçen bi kere ellemesin
*eger branda örtecekseniz ani rüzgar durumlarinda motoru yerde bulmamaniz icin brandanin üzerinden de bir ip yada baglama lastigi dolayalim ki yelken etkisi yapip motoru al asagi etmesin
*ayrica dik yokus veya egimli bir yerde motoru döndüremeyeceginiz bir yerde ise kafadan girip park etmeyelim. Motor agirsa geri geri ittirmek mümkün olmayabilir.
*kilidi olmayan deri canta vb varsa icinde onemli birsey birakmayin
*unutkansaniz disk kilidinden manete uzanan fosforlu kordonlardan alin, asfaltta tanismayin,
*Motordan indirkten sonra ayakligin saglam basip basmadigini kesinlikle kontrol edin
*Ben aliskanlik halinde mutlaka benzin vanasini kapatirim
*dengesiz bir yede iseniz ve motorunuzda orta sepha varsa bunu kullanmayiniz daha güvenli olan an ayaga motorunzu dayayin
*uzun bir sure bir yerde birakacaksaniz acikta, uzerine ortusunu ortmeyi unutmayin, cok gunesin altinda veya yagmurda inanin cok ise yariyor
*Once motoru stop ederken "acil motor stop" dugmesi ile edin.Cunku bu dugmeyi kullanmak eger gercekten acil bir sey olursa akliniza bile gelmez. Aliskanlik edinirseniz, gercekten acil bir durumda (motoru devirmek gibi) otomatik olarak motoru kapatirsiniz, hic anahtarla ugrasmadan ve elinizi elcikten ayirmadan...
*park etmeden önce motordan inerken yolcunuza dikkat edin egzoz dan kendini korusun
*Gidonu daima sola tam donuk ve kilitli olarak birakin.
*Motoru stop ettikten sonra viteste biraktigimiz zaman 3-4 cm bir bosluk olur.Eger egimli bir yerde park ettiysek bu boslugu almadan yan ayak üzerine motoru almayalim*Disk kilidiniz varsa daima park yerinden geri geri cikacak sekilde park edin. Kilidi unutup gazlama tehlikesinden kurtulursunuz.
*direksiyonu her aman kilitli birakin ki siz görmeden motoru ileri geri yapmasinlar
*Erik, visne gibi meyva agaçlarinin altina park etmeyin. Motorunuz reçina ile kaplanabilir
*Motorunuzu mutlaka görebileceginiz bir yere koyun.bir cafe yada bir restorandaysaniz imkaniniz varsa motoru görebilceginiz yere koyun..
*Dikkat edilmesi gereken bazi semtler,sokaklar muhitler vardir..Burda park etmek zorundaysaniz o sokakta motorla insanlari rahatsiz eden hareketler yapmadan ilerleyip sessiz bir biçimde park edin..yani motoru bagirtip halk deyimiyle artistlik yapmayin..Yaparsaniz motorunuzu çizip zarar verirler..
*Issiz bir yerde park yapacaksaniz bir açik markete girin ve adamdan ufakta olsa bir alisveris yapip gayet sicak kanli davranin ve parayi öderken..
"abi motor disarda göz kulak olursan sevinirim" falan deyin..Ise yariyor..Bizzat denedim
..
*Kagit miknatislardan (2 mm kalinliginda üstüne ispirtolu kalemle yazi yazilabilen çok ince miknatislar) alin ve üstüne cep numaranizi yazin. Motosikletinizi biraktiginizda bu miknatisi deponun üstüne koyun. Siz yaninda yokken motosikletinizi omuzlayip kaldirmak isteyen cahiller en azindan numarayi gördügünde bir ihtimal de olsa sizi ararlar ve motosikletinizi oradan çekmenizi isteyebilirler.
*Eger motorunuzu otoparkta otomobillerin arasina parkederseniz, park icin ayrilmis yerin taa goturup en dibine parketmeyin. Parka girmek icin hizli gelen otomobil, orada motoru gormez ve arkadan carpar. Motorun kici yada burnu yandan gelen araclarca gorulecek sekilde ve tam ortaya birakin. Cok kenara birakirsaniz, uyanik otomobilci sizi sikistirir araya cikamazsiniz.




Toplu Sürüş Kuralları













Dağınık ve disiplinsiz bir grup yerine organize olmuş bir grup olarak yapılan bir sürüş tüm sürücüler için daha güvenli bir sürüş sağlamaktadır. Bu hem grubun kendinden hem de dışardan gelebilecek etkilerde görülebilir. Eğer bir grup düzenli bir şekilde seyahat ediyorsa bireyler birbirlerinin yoluna çıkmayacakları gibi yoldaki diğer araçların grubu rahatsız etmelerini de caydırılmaktadır.

Bir motorsiklet grubu içinde grup hainde sürüş kuralları konduktan sonra herkesin bunlara uyması beklenir. Kurallara uymayan ve diğer grup üyelerinin güvenliğini zedeleyecek davranışlar sergileyen sürücüler uyarılır. Bu tutumları sürdüğü takdirde grup aktivitelerine alınmazlar.



Aşağıdaki kurallar farklı kaynaklardan toplanmıştır. Birçok grup benzer kuralları uygulayarak seyahat ederler.



El İşaretleri
Fermuar düzeni
Şerit değiştirme
Trafik Işıkları ve Kavşaklar
Grup parkı
Road Captain görevleri
Tail Gunner görevleri


Buluşma noktasına muhakkak dolu depo gelinir.
Eğer sürat, keskin viraj, vs. gibi özel endişeleriniz varsa muhakkak Road Captain'a bilgi verin.
Eğer grubu varış noktasından önce terkedecekseniz muhakkak hem road captain'a hem de Tail Gunner'a bilgi verin. Ayrıca grupda önünüzde ve arkanızda olacak sürücülere de bilgi verin ki, bir problem olduğunu düşünmesinler.

Eğer fermuar düzeninde bir sürücü grupdan ayrılırsa onun arkasındaki sürücüler çizgi değiştirerek boşluğu kapatırlar.

Eğer motorunuzun benzin menzili düşükse road captain'a söyleyin. Aynı şey mesane menzili için de geçerlidir.

Muhakkak tahmin edilen hava koşulları için uygun giyecek bulundurun.

Eğer sürüş gece de devam edecekse gözlerinizi korumak için uygun gözlükler bulundurun.

Otobandan çıkarken muhakkak süratinizi muhafaza edin ki, arkadan gelen sürücüler otobanda uygunsuz bir sürate düşmek zorunda kalmasınlar.

Yeni (ve tecrübesiz) sürücüler mümkün olduğu kadar ön sıralarda yer almalıdırlar.

Herhangi bir acil durumda grubu uygun bir şekilde durdurmak road captain sorumluluğundadır.

Eğer bir motor bozulursa vs. o motor sağa yanaşır ve durur. GRUP DURMAZ. Tail Gunner duran motor ile ilgilenecektir. Road Captain grubu güvenli bir yerde durduracaktır.


El işaretleri


Her sürücü önündeki sürücü tarafından yapılan el işaretini tekrarlayarak grubun arkasına bu bilgiyi geçirmelidir.



STOP

SOLA DÖNÜŞ

SAĞA DÖNÜŞ

YAVAŞLA

HIZLAN

TEK SIRA

FERMUAR DÜZENİ

DÜZENİ SIKLAŞTIR
Eğer Road Captain motorların birbirine daha yakın seyretmeleri gerektiğini düşünüyorsa (ki bu genellikle Tail Gunner tarafından uyarılır), sol kolunu kaldırarak elini sürekli açıp kapar. Tüm sürücüler bunu tekrar ederek motor aralarındaki gereksiz mesafeleri kapatırlar.

UYARI
Bu işaret her sürücü tarafından başlatılabilir. Tehlike arzedecek herhangi birşey gören her sürücü eliyle onu işaret eder. Takip eden tüm sürücüler bunu tekrarlayarak tehlikeden kaçınırlar.


Fermuar Düzeni

Güvenlik nedeniyle eğer aksine bir karar yoksa fermuar düzeni ile seyahat etmek en doğru yöntemdir


Fermuar düzeninde direk olarak aynı çizgide önünüzde bulunan motorla en az 2 (iki) saniye mesafe bulundurmak gerekir. Otoban süratinde giderken bu 2 saniyenin hayli büyük bir mesafe olduğunu düşünebilirsiniz, ancak herhangi bir problem durumunda olayın farkına varana kadar 2 saniye geçer gider.



Peki bu 2 saniye nasıl ölçülebilir ?



Kolay :
Önünüzde giden motorun yanından geçtiği sabit bir cismin yanından siz de geçene kadar şu cümleyi söyleyin:



"Only a fool breaks the two-second rule."



Tabii bunun yerine siz türkçe bir muadilini de bulabilirsiniz. Wink



Tail Gunner tam şerit ortasından tüm ışıkları yakılı olarak gider. Böylelikle Road Captain onu rahatça görürü ve tanır.






Şerit Değiştirme



A. Basit Şerit Değiştirme

Bu çoğunlukla kullanılabilecek yöntemdir.

Tail Gunner şerit değiştirerek geçilecek olan şeriti güven altına aldıktan sonra Road Captain sinyal vererek şerit değiştirme kararını bildirir. Bunu gören tüm sürücüler de sinyal vermeye başlarlar. Daha sonra Road Captain şerit değiştirir. Onu takip eden tüm sürücüler de şerit değiştirir. Burada en önemli nokta hiçbir sürücünün önündeki sürücü şerit değiştirmeden şerit değiştirmeye başlamamasıdır.



B. Arka Doldurma

Bu yöntem yeni şeritte gerekli miktarda aralık bırakılamayacak durumlar için uygundur. Mesela sağ şeritten orta şeride geçmeye çalışırken sol şeritten diğer araçların bırakılan boşluğa girmesi durumunda bu yöntem kullanılır.

Road Captain hangi şeride geçmek istiyorsa o sinyalini verdikten sonra tüm sürücüler sinyallerini yakarak bu bilginin Tail Gunner'a ulaşması sağlanır.

Tail Gunner şerit uygun olduğu zaman yeni şeride geçerek oradan gelecek trafiği keser.

Tail Gunner trafği kestikten sonra Road Captain elini omuz hizasından dışarı iterek işaret verir.

Tüm sürücüler işareti tekrarlar. Bu bilgi en arkadaki sürücüye ulaşınca en arkadaki sürücüden başlayarak sırayla yeni şeride geçilir. Önemli husus arkanızdaki sürücü şerit değiştirmeden sizin şerit değiştirmemenizdir.





Trafik Işıkları ve Kavşaklar


Grup olarak seyahat ederken bir trafik ışığında veya kavşakta durmak zorunda kaldığınız zaman fermuar düzeninden ayrılarak diğer sürücünün yanına geliniz ve ikili gruplar halinde durunuz. Bu grubun boyunu yarıya indirir. Kavşaktan çıkana kadar bu düzeninizi muhafaza ediniz. Bu şekilde grubu en kısa zamanda kavşaktan geçirerek grubun bölünme riskini azaltırsınız.



Eğer siz henüz trafik ışıklarından geçemeden kırmızı yanarsa bir kere korna çalarak durun. Kırmızıda geçmeye çalışarak grubu riske atmayın. Road Captain grubu yavaşlatarak veya uygun bir yerde durdurarak sizi bekleyecektir.






Grup haline güvenli park


Düzenli bir şekilde park etmek grubun en hızlı ve güvenli şekilde trafikten çıkarak park haline geçilmesini sağlar, ancak daima park etmeyi beklerken trafiğe maruz kalacak sürücüler olabilir.



Eğer yer müsaitse her sürücü park edeceği yerin önüne gelerek geri geri park yerine girmelidir. Bu hayli hızlı yapılabilir, çünkü hiçbir sürücü bir diğerini beklemek zorunda kalmayabilir.



Eğer grubun en sonundaysanız ve parketmek için akan trafikte beklemek zorundaysanız bir tur atarak vakit geçirin ve sonra tekrar park yerine geliniz.






ROAD CAPTAIN


Güvenli bir sürüş sağlamak

Şartlar ve sürücü yeteneklerine göre güvenli bir sürat belirlemek

Şerit değiştirme, durma, yol şartları ve grup formasyonu hakkında sürücüleri el işaretleri ile uyarmak

Grubun kontrol ve bütünlüğünü muhafaza etmek

Rotayı önceden gitmek

Rotanın haritasını çıkartmak

Dinlenme noktaları belirlemek

150 km'lik aralıklarla benzin molaları ayarlamak

Yol çalışmaları ve tehlikeler için önlemler almak

Seyahat öncesi sürücüleri bilgilendirmek



Seyahat planlarını açıklamak

Gidilecek yer

Tercih edilecek rota

Seyahat mesafasi ve süresi

Planlanan molalar

Benzin

Yiyecek

Resimler

İhtiyaç molaları

Grup sürüşünün nerede başlayıp nerede bittiği

Diğer Road Captain'ler kimler

Tail Gunner'lar kimler

Road Captain ve Tail Gunner'ların görev ve sorumlulukları nelerdir.


Diğer sürücülerden özel koşullar hakkında bilgi almak

Tıbbi ihtiyaçlar

Sürat/Viraj

Küçük benzin deposu

Küçük ç.ş deposu

Otoban trafiğine alışkanlık



TAIL GUNNER



Tail Gunner Road Captain'ın gözleri gibidir.

Grup Formasyonunu gözler, her türlü potansiyel problemden Raod Captain'ı haberdar eder.

Diğer araçları gözler ve grubun arasına girmek isteyen araçlar veya aşırı rüzgar yaratan ağır vasıtalar gibi potansiyel tehlikeleri Road Captain'a bildirir.

Yandan karışan yolları/şeritleri gözler. Gerektiğinde bu şeritlere geçerek buradan gelecek trafiğin grubun arasına girişini engeller.

Road Captain'ın talimatı doğrultusunda şerit değiştirmelerde ilk olarak şerit değiştirerek o şeridi güvence altına al .


_________________

01 Mayıs 2005

Ne Zaman Düşülür?

1 - Yan çatalı açık zannedip inerseniz, düşersiniz.
2 - Duruş anında bir çukura denk gelirseniz, düşersiniz.
3 - Durduğunuz yerde kayganlık varsa, düşersiniz.
4 - Sıcak asfalt, ıslak toprak veya gevşek zeminde, yan çatalın altına sert bir cisim koymazsanız, motosikleti düşürürsünüz.
5 - Kick Starter motorlarda, motoru viteste unutursanız, marşlama anında düşersiniz.
6 - Kum veya kaygan zeminde, yüksek devirde dönüş yaparsanız, düşersiniz.
7 - Blok ön fren yaparsanız, düşersiniz.
8 - Dönüşlerde yoldan çıkıp çimen veya gevşek zemine ön tekeri denk getirirseniz, düşersiniz.
9 - Motosiklet tecrübesi olmayan heyecanlı bir yolcuyu arkanıza alırsanız, düşersiniz.
10- Trafik ışıklarında geçiş anında vitesi boşta unutup ayakları pedala koyarak kalkış yaparsanız, düşersiniz.
11- Dönüşlerde motosikleti ağırlık merkezinden kaçırırsanız, düşersiniz.

12- Serin havalarda eldivensiz uzun kullanımda, elin hassasiyetini kaybetmesi sonucu düşersiniz.
13- Araçların asfalta döktüğü yağlara denk gelirseniz, düşersiniz.
14- Yazın yol kenarındaki tozların, kışın tuzlanmış yolların, rüzgarın etkisiyle asfaltın üzerine yaydığı toz ve kum tanecikleri kaygan zemin yaratır ve bu zeminlerde düşersiniz.
15- Motordan inerken çalışır vaziyette viteste unutursanız, düşersiniz.
16- Botunuzun bağcıklarına dikkat edin. En iyisi bağcıksız bot giymektir.
17- Duruş anında bağcıklarınız pedala takılırsa, düşersiniz.
18- Ekstra emniyet için taktığınız disk kilidini takılı unutup, hareket ederseniz, düşersiniz.
19- Gidon klilidi boyunda olan motosikletlerde, gidonu kilitli unutup hareket ederseniz, düşersiniz.
20- Duruş anında pantolonunuzun paçası pedal ve çubuklara takılırsa, düşersiniz.
21- Köşeli dönüşlerde limitlerdeyken, yandaki aracı geçmek için biraz daha gaz verirseniz, düşersiniz.
22- Sürüş esnasında selenin arkasına kayıp, motosikletin yanlarına veya yerdeki bir cisme bakarsanız, düşersiniz.
23- Motordan inerken sürücünün veya arka yolcunun ayağının motosiklet çantalarına takılması halinde, düşersiniz.
24- Durma noktasına geç frenaj yaptığınız takdirde, düşersiniz.
25- Kabak lastik ve yağış bir arada olursa, düşersiniz.
26- Yokuştaki virajın görünmeyen bölümünde, kum, çakıl gibi sürprizler varsa düşersiniz.
27- Uzun cisim taşıyan tedbir alınmamış aracı takip ederseniz, dokunup düşersiniz.
28- Tek teker yapmaya özenirseniz, düşersiniz.
29- Oto parklarda motosikletinizi otomobillerin arkasına yakın park ederseniz, motosikletinize çarpıp, düşürebilirler.
30- Sağ virajlarda sert arka frenle spin atarsanız, karşıdan gelen araçla çarpışırsınız.
31- Çimen üzerine cadde lastiği ile gitmek, buzlu zeminde gitmekle aynıdır, düşersiniz.
32- Islak asfaltta çamurlu lastikle gitmek, buzlu zeminde gitmekle aynıdır, düşersiniz.
33- Yüksek seleli motosikletlerle yokuş aşağı inerken ayağınızı yere koyma anında boşlukta kalırsa, düşersiniz.
34- Uzun yolda sık sık dinlenin. Çok uzun sürüşlerde durma esnasında denge unsuru zayıflar, düşersiniz.
35- Grup seyahatleri disipline edilmezse, karambol olur. Sağdan geçiş yaparsanız çarpışırsınız.
36- Yeni başlayan yağış asfaltı buzlu zemin gibi yapar, düşersiniz.
37- Her zaman kullandığınız, bildiğiniz yolda sizi kum, çakıl yağ gibi sürprizler bekleyebilir. Güvenmeyin, düşersiniz.
38- Limit giderken viraj içinde vites düşürür veya fren yaparsanız, düşersiniz.
39- Kask yada korumalı giysileriniz sadece bir kere lazımdır. Düşerseniz hem hasarı hem de haklı olduğumu görürsünüz.
40- Yeni lastiklerin yola alışma kilometresi vardır. En az 100 km. dikkatli sürün. Aksi halde kayıp düşersiniz.
41- Sele yüksekliği bacak boyunuzu aşıyorsa, özellikle duruşlarda düşersiniz.
42- Arka yolcuyu ikaz etmeden hareket etmeyin. Ani kalkışta arka yolcuyu düşürebilirsiniz.
43- Yanında yürüyerek motorunuzu garaja sokarken, ağırlık merkezini kaçırmayın, motosikletinizi düşürürsünüz.
44- Daha önce tecrübesi olmayan birine motosikletinizle deneme sürüşü yaptırmayınız, Düşerler. Ayrıca motosiklet düşürenindir.
45- Yoldaki cisimlere dikkat ediniz. Erimiş çikolata, meyva kabuğu gibi şeyler sizi düşürebillir.
46- Motorunuzun bakımı esnasında, arka tekerleğin yağlanması hareken halinde iken sizi düşürebilir.
47- 120 mil hızla bir otobüsün arkasına yaklaştığınızda türbülasyona girersiniz, akşam haberlerine konu olursunuz.
48- Devamlı limit giderseniz, sonunda düşersiniz.
49- Açık ve rüzgarlı alanda, motosiklet örtünüz yelken gibidir, motorunuz devrilebilir.
50- Yeni motosikletinize alışmadan arka yolcu alırsanız, beraber düşebilirsiniz.
51- Sert kumaşlı dar pantolon giyerseniz, ayağınızı atarken motora çarpıp beraber düşebilirsiniz.
52- Hareket ettikten sonra, kaskınızın kilidini veya giysinizin düğmelerini kapatmaya kalkarsanız düşebilirsiniz.
53- Kısa mesafeyi, iki ayak solda seleye yan oturup sürerseniz, düşebilirsiniz.
54- Alkollü motosiklete binerseniz, sonunda düşersiniz.
55- Hareket halinde gözlük, eldiven takmak gibi çabalarda bulunursanız, düşersiniz.
56- Gösterge paneline devamlı bakarsanız, önden bihaber olur, kaza yaparsınız.
57- Çamlık alandan geçerken, yola serpilen çam yaprakları buz gibi kaygandır. Dikkat ediniz, düşebilirsiniz.
58- Dar alanda Motoru yatırarak dönerseniz, düşersiniz.
59- Motosikletinizi rampa ile bir yere çıkarırken, yardım aldığınız kişiye ön bilgi vermezseniz, rampa ortasında motoru düşürebilirsiniz.
60- Uzun yolda kaska veya ceketin içine arı girdiğinde debelinirseniz, düşebilirsiniz.
61- Arka yolcuya hareket halinde gidonu emanet ederseniz, düşersiniz.
62- Uzun yolda mola vermeden giderseniz, uyuklama halinde yoldan çıkablilirsiniz.
63- Kaza geçirmiş bir motosiklete onarım yapmadan binerseniz, düşersiniz.

Zincir Bakımı

"Son yıllarda oldukça yaygınlaşan O-RİNG’li zincirlerin diğer zincirlerden farkı nedir? *Öncelikle o-ring’li zincirler eski zincirlere oranla daha geniştirler. Geniş olmasının sebebi, bu zincirlerin baklalarını birbirine bağlayan pimlerin her iki ucunda da keçe (o-ring) bulunmasıdır.Bu keçeler fabrikada üretim sırasında konulmuş olan lityum bazlı gres yağını tutmaya yararlar.Bu sayede pim ve baklaların çalıştığı yatak diyebileceğimiz bölgenin yağlanmasını sağlarlar.O-ring' li zincirler diğer zincirler kadar yağlamaya gereksinim duymazlar.

O-ring’li zincirlere nasıl bir bakım uygulanmalıdır?

*Ama daha özenli olarak bu tip zincirler temiz tutulmalı, keçelerin (o-ring) bulunduğu bölgelerin toz, kir ve oksitten olabildiğince uzak tutularak fabrikasyon yağın ve bunun sağladığı yağlamanın zarar görmemesini sağlamalıyız.Düzenli olarak yağlamak havadaki nemden oluşabilecek korozyon ve oksidasyonu da önleyecektir. Eski tip zincirlerde o-ring bulunmadığı için pim ve bakla arasındaki yataklarda yağ yoktur ve buraya toz ve zararlı maddeler kolayca gireceklerinden daha fazla bakıma ve yağlamaya gereksinim duyarlar. Zincirin çeşidi ne olursa olsun yağlamadan önce mutlaka temizlemek gerekmektedir. Temizlemeden yağlamaya çalışmak mevcut olan kir ve tozu zincire iyice yapıştırmaktan başka bir işe yaramayacaktır.

Ne sıklıkta bakım yapılmalıdır?

Duruma göre değişmekle beraber, ortalama 500 km.’de zincirinizi kontrol etmeniz gerekir. Eğer tozlu ve yağışlı bir havada yolculuk yapıyorsak 500 km.’de bir, ama otobanda yolculuk yapıyorsak günün sonunda bir göz atmak yeterli olacaktır. Uzun yolculuklarda temizlik ve yağlama için gerekli olacak malzemeleri yanımıza almakta fayda var.Bir çok üretici zincirleri kerosen / gazyağı ile temizlemenizi önermektedir.Zinciri solvent, benzin, mazot, basınçlı su ya da hava ile temizlememelisiniz.Yüksek basınçlı su-hava kullanarak temizlemeye çalışmak tozu zincirin çalışan aksamlarının içine doldurur. Solvent türü çözücüler de o-ringlere zarar verecektir. Piyasada bulabileceğiniz ve o-ringler zarar vermeyen aerosol zincir yağlarını (bunların bazıları temizleyicidir) kullanabilirsiniz.Aynı zamanda zincir temizlemek için özel olarak üretilmiş çeşitli ekipmanları da kullanabilirsiniz. Yağlamada SAE 80-90 gibi kalın yağlar da kullanılabilir.Piyasada bulunan zincir spreyleri silikon bazlı olup tutunma özelliği çok yüksek olduğundan yüksek süratlerde zincirden akmayacağı için bu tip ürünleri seçmenizde fayda var.

Eski tip (o-ringsiz) zincirlere bakım nasıl yapılır?

Bakım açısından o-ringli zincirlerden bir farkı yoktur. Ancak bu zincirlerin bakımı daha o-ringli zincirlere oranla daha sık yapılmalıdır. Eski tip zincirimizin yerine o-ringli zincir takabilir miyiz? Elbette. Yalnız daha önce belirtildiği gibi o-ringli zincirler daha geniştir. Zinciri değiştirirken bu zincire göre olan “daha geniş dişlilerden” de takmak gereklidir. Bu da bazen sorunlara sebebiyet verebilir. Örneğin arka maşa, zincir muhafazası ya da ön dişli muhafazasında bu kalın zincir ve dişliyi takabilmeniz için yeterli alanın / boşluğun olmaması gibi. Böyle bir şey söz konusu değilse değiştirmekte hiçbir sorun yoktur. Temizleme ve yağlamadan önce / sonra herhangi bir şey yapmak gerekir mi?
Artık zorunlu olmadıkça zinciri temizlemek için gaz vs. gibi klasik yöntemlere gerek yoktur. Solvent içermeyen gerek sprey şeklinde, gerekse mekanik temizleyiciler tercih edilmelidir.Zincire bakım yapmadan önce belli bir ısıda olmasını sağlamakta fayda vardır. Yağlamaya başlamadan önce 5-10 dakika zinciri çalıştırarak biraz ısıtmak zincirin üzerinde bulunan nemden kurtulmanızı sağlayacaktır. Zincir yağlanırken, zincirin iç tarafından yani dişliye temas ettiği yüzeyinden yağlanması gerekir. Böylece yağın çalışan / aşınan yüzeylere yayılmasını sağlamış oluruz. Yağlarken arka jant ile zincir arasına gazete, mukavva gibi koruyucu amaçlı bir şey koymak arka jant ve lastiği yağlanmaktan koruyacaktır.

Zincirin aşınmasını ne sıklıkta kontrol etmeli?

Zincire bakım yaptığımız her seferde aşınma durumuna da göz atmakta fayda vardır. Zincirde korozyon olup olmadığını, pimlerin üzerinde çalışan yüzüklerdeki aşınma derecesini her bakım sırasında kontrol etmemiz gerekmektedir.

Zincirin değişmesi gerektiğini nasıl anlarım?

Zincirin aşındığını ve değişmesi gerektiğini anlamak oldukça kolaydır. Zinciriniz orijinal uzunluğunun %1 oranında uzamışsa, motorunuzdaki zincir ayar vidası artık sonuna dayanmışsa, ya da zincir bir yerde geriyor bir yerde boşalıyorsa maalesef yeni zincir almak zamanı gelmiştir. Sert kullanım uzamayı çabuklaştırır. Eğer uzama çok kısa bir sürede ve aşırı oluyorsa arka amortisörü, arka maşa bilyelerini kontrol etmekte fayda vardır.

Dişlilerde aşınma nasıl olur?

Doğal olarak ön ve arka dişliler de aşınırlar. Gerçi zincir yağları dişlileri de aşınmaya karşı korur ama dişlinin de bir ömrü vardır. Aşınmış bir dişlide dişler ve dişlinin zincire temas ettiği noktalarda gözle görülür bir aşınma ve çalışma izi vardır.Bu aşınmadan ötürü dişli ile zincir arasında boşluk oluşur.Birbirlerine birebir oturmazlar. Bu durumda zincirin dişliden atması söz konusudur.
Eğer yeni bir zinciri aşınmış ve kullanılmış dişlilere takacak olursak, alenen parayı sokağa atmış oluruz.Çünkü bu durumda zincirin ömrü yarı yarıya azalacaktır. Kullanılmış bir dişlide ne de olsa bir aşınma söz konusudur, bu durumdaki bir dişli de takılan yeni zinciri çok çabuk aşındıracaktır.Eğer dişlinizin sadece bir yüzeyinde aşınma ya da zincirin iç yüzünün sadece bir tarafında aşınma olması zincir ve dişlinin doğrusal olarak düz olmadığını gösterir ki derhal düzeltilmelidir.Unutulmamalıdır ki her iki dişliyi de zincir gibi belli aralıklarla kontrol etmelisiniz ve yenilemeyi zincir dişli takım olarak yapmalısınız.

Dişli-zincirin düz hizada olduğu nasıl kontrol edilir?

Bunun en basit yolu motorun arkasından gözle kontrol etmektir.Motoru ana sehpaya / sehpaya alarak çalıştırdığımızda lastiğimiz yalpa yapıyorsa, ya da ayar vidalarımızı kontrol ettiğimizde biri diğerinden daha içeride ise aynı hizada değildir.Bunun derhal düzeltilmesi gerekir yoksa zincirimiz en kısa sürede aşınacaktır.

530-532 olarak belirtilen zincir ölçüsü neyi ifade eder?

Zincirin uzunluk ve genişliğini gösteren bir sayı daha doğrusu ölçü sistemidir. 5 sayısı 5/8 inç’i, yani bir pimin merkezinden diğer pimin merkezine olan mesafeyi ifade eder.30 ya da 32 sayısı ise zincirde kullanılan pimlerin sayısını ifade eder.Yani 530 zincir 532 zincirden daha dardır. Ama bu değer (30-32) ölçülebilir bir değer değil aynı elbise bedeni gibi bir ölçüdür.

630 o-ringli zinciri daha küçük ölçüde olan 530 bir zincirle değişebilir mi?

Evet ama her iki dişlinizi de bu ölçüye uygun olarak değiştirmeniz gerekecektir. Daha küçük ölçüde bir zincir takmak hafifliği, bu da güç kazanımını sağlar. Ama takacağınız zincirin stok yani üreticinin kullandığı zincirle aynı dayanıklılığı gösteren kalitede olmasına dikkat etmeniz gerekir. Yani 530 zincir takacaksanız şunu bilmelisiniz ki her 530 zincir aynı kalite ve özellikte olamaz.

Sert vites değiştirmeler zincir ve dişlilere zarar verir mi?

Normalde sürat değişimleri sırasında, her iki dişli zincirin alt ve üst noktalarında gerilme ve gevşemeye sebep olur. Zincirin aşırı oynaması bu efekti artırır. Yani düzgün ayarlanmış bir zincirde bu darbeler en az oranda yaşanır.Sert vites değiştirmeler, ani ve sert gaz vermeler zincir ve dişlilerde aşırı aşınmaya sebep olurlar. Bunlardan ne kadar kaçınırsak zincirin ömrünü o kadar uzatırız.

Zincirin uygun gerginlik ayarı nedir?

Bu ölçüyü genellikle kullanıcı kılavuzlarında ya da arka maşada bulabilirsiniz. Ve bu ölçü motordan motora değişmektedir. Ama ortalama ölçü olarak şu verilebilir: Motor boşta iken zincir durduğu noktadan yukarı veya aşağı 1.5 cm. civarında oynayacak gerginlikte olmalıdır. En iyi kıstas hareket halindeyken motora gaz verip bıraktığınızda ne kadar az vuruntu hissediyor ya da ne kadar “yumuşak” bir his uyanıyorsa zincir ayarınız o kadar iyi demektir. Unutmayın ki zincir sesi zincirin bol olduğuna en iyi işarettir.

Eksiz (sonsuz) ve kilitli zincir ne demektir?

İsminden de anlaşılacağı gibi (aşağı yukarı tüm motosikletlerde fabrikasyon takılı olan) bu zincirlerde başlangıç ve bitiş gibi ek yeri yoktur. Oysa kilitli zincirlerde takılan ve çıkarılabilen kilit görevi gören bakla ve ek yeri vardır. Sonsuz zincirlerde ek / bağlantı söz konusu olmadığı için daha güvenilirdirler. Spor amaçlı, zorlayıcı kullanımlar için sonsuz zincirleri seçmek yerinde olacaktır.Bu zincirlerin sökülüp takılabilmesi için arka maşanın sökülmesi gerekmektedir.
Kilitli zincir kullanırken şunlara dikkat etmekte fayda vardır. Bağlantıda kullanılan klipsin kapalı ucunun dönüş yönüne doğru olmasına dikkat edilmelidir. Böylece yerinden çıkma olasılığını azaltırsınız. Zinciri temizledikten sonra takılı olan klipsin üstüne biraz silikon sürmek yerinden çıkmasını zorlaştırıcı bir etkiye sebep olacaktır.

Perçinli zincir nedir?

Bu tip zincirler artık günümüzde en çok kullanılan çeşitlerdir.Çünkü bu zincirler kilitli zincir kadar kolay takılmakta ama sonsuz zincirler kadar da güvenilirdirler.Bu zincirlerin bağlantısı, özel bağlantı piminin yerine takıldıktan sonra kafasının ezilerek şişirilmesiyle yapılır.Böylece diğer pimlerden ayırt edilemez hale gelir. Ama takılırken olduğu gibi sökülürken de bu iş için özel olarak tasarlanmış aletlere ihtiyaç vardır.

Bazı motorlarda (özellikle eskilerde) zincir gergisi var, bazılarında yok, neden?

Eski motorların arka amortisör oynama mesafesi bugünkülere oranla daha fazla olduğu için yani daha çok esnedikleri için zincir gergisi kullanılmaktaydı. Ayrıca eski motorlarda çıkış dişlisi ile arka maşanın bağlantı noktası arasındaki mesafe bugünkülere oranla daha uzun olduğu için zincir esneme payı daha fazladır. Oysa günümüzde bu mesafe daha kısa olduğu için esneme de azdır ve zincir gergisi yoktur.

Zincir mi yoksa şaft mı daha iyidir?

Her ikisinin de avantajları ve dezavantajları vardır. Şaft daha az bakım gerektirir. Yağın içinde, tozdan kirden uzak çalışır. Şaft zincire göre daha güvenli, daha az bakım isteyen yumuşak bir sürüş sağlar. Gerçi zincir üreticileri yıllarca uğraşıp zincirleri de güvenilir hale getirdiler ama hala bakım ve dikkat istemekte. Ama şafta oranla ucuz olduğu da bir gerçek. Ayrıca zincirler şaft gibi arka süspansiyonun çalışmasını olumsuz etkilemezler ve ne de olsa güç kaybı şafta oranla çok daha azdır. Üstelik zincir şaft gibi motora ekstra bir ağırlık eklememektedir.

Kayış (beltdrive) nasıldır?

Çalışma prensibi zincirle aynıdır.Zincire oranla daha sessizdir ve bakım istemez. Çabuk hızlanmalarda kopma, aşırı ısınma ve deforme olma sorunlarından ötürü güçlü makinelerde kullanılmamaktadır.Bu nedenle akselerasyonu daha düşük olan cruiser / chopper tipindeki motosiklet türlerinde tercih edilmektedir.

Uzun Yol Rehberi

1.Limitlerinizi bilin ve seyatinizi ona göre planlayın..
Eğer hayatınızda yaptığınız en uzun mesafe 500 km. ise, 800 kilometrelik bir yolculuğu aklınızdan bile geçirmeyin. Günlük kapasiteniz 500 km. de olsa 1500 km. de olsa yol uzadıkça sonraki günlerin performansı düşer. Unutmayın ki en tehlikeli zaman 3 ve 7. günler arasında kalan zamandır. En doğrusu bu zaman diliminde performansınızın %65’i kadar yol yapmayı planlamaktır. Aynı zamanda yola çıkmadan önce planladığınız zamanlamanın gerisinde kalma riskini düşünerek en az 1-2 alternatif rota fikriniz olmalı.

2. Yüksek hızları unutun.
Yüksek süratlerin ve uzun mesafe yolculuklarının ortak noktaları çok azdır. Ana yollardan uzak duran ve sakin kullanan bir sürücü otobanda hız rekoru kırmaya çalısan bir sürücüden daha fazla yol katedebilir, aynı zamanda manzaranın ve virajların tadını çıkarabilir. Bunu yanında süratin, benzinci aramak için harcanan daha fazla zaman anlamında sarfiyata, rüzgara karşı boğuştuğunuz için yorgunluğa ve belki de bir hız cezasına neden olacağını da unutmamak gerekir.

3. İlaçlarınızı ve kahve stoğunuzu evde bırakın..
En basit şekilde, ilaçlar ve diğer uyarıcılar işe yaramazlar. Eğer dikkatinizin devamını sağlamak için kahve, kola ya da başka bir uyarıcı ihtiyacı hissediyorsanız, o gün için sürüşü sona erdirmenin ciddi bir uyku çekmenin vakti gelmiştir.

4. Motorunuzu yolculuğa hazırlayın.
Lastikleriniz, zinciriniz, motor yağınız gibi elemanlar yola çıkmadan önce mümkün olan en iyi şartlarda bulunmalıdır. Aksi halde yolda başınıza gelecek bir sorun size oldukça fazla zamana ve hatta belki evinizde halledebileceğinizden daha pahalıya malolacaktır.

5.Yolculuktan hemen önce akseuar temin etmekten kaçının.
Yeni kaskınızın rahat olmadığını veya yeni yağmurluğunuzun su geçirdiğini öğrenmek için yolculuk çok iyi bir tercih değildir. Bunun gibi aksesuarlarınızı daha önceden deneyin ve yolculuk sırasında macera yaşamayın.

6. Yola çıktığınızda hazır olun. Yolda alışveriş ile vakit kaybetmeyin..
Mutlaka bir check list yapın ve yola çıkmadan önce kontrol edin. Yoksa çok değerli sürüş veya dinlenme zamanınızdan çalmak durumunda kalırsınız

7. Yaşamak istiyorsanız, kamyonlardan uzak durun.
Kamyonlar uzun ve büyük araçlardır. Direksiyonlarındaki ufak oynamalar ile arka kasasının oldukça büyük hareketler yapmasına neden olur. Kamyon şöförleri arkalarında kendilerini takip edenlerden rahatsız olurlar. Bu rahatsızlık dikkatlerinin dağılmasına ve size çarpmalarına yol açabilir. Ayrıca ağır yük taşıdıkları için lastik patlatmaları, kasasından bazı şeylerin dökülmesi veya fırlaması çok olağandır. Yakınınızda patlayan bir lastik veya dökülen bir şey ölümünüze yol açabilir. Ayrıca kamyonun arkasında seyrederseniz, önünüzü göremeyeceğiniz için kamyonun ani bir fren yaptığını ancak arkadan ona çarptığınızda anlarsınız.

8. Hiçbir zaman durabileceğinizden daha hızlı gitmeyin.
Ağır bir sis içinde şehirlerarası bir yolda seyahet ettiğinizi düşünün. Aniden sol şeritte duran bir araba görüyorsunuz. Çarpmadan önce durabilirmisiniz? Benzer bir örnek açık hava için de geçerlidir. Viraja sadece 20 km. daha hızlı girerek ilersini görememe ve 6 ay hastanede yatma riskini alırmıydınız? Bu şekilde düşünerek ertesi gün yaşıyor olmanızı sağlayabilirsiniz.

9. Daha hızlı gitmek için durmayı öğrenin.
Kendinizin yolda hangi hız aralığında motor kullandığını bilmelisiniz. Eğer süratiniz bu ortalamanın altına düşüyorsa mola vermenin vakti gelmiştir. Belki biraz uyuyabilir veya kısa bir yürüyüş yaparak bacaklarınızı ve kaslarınızı yumuşatabilir ve beyninize oksijen pompalayabilirsiniz.

10. Ne zaman durmanız gerektiğini bilin!
Bir saniye için bile gözünüzün kapandığını hissederseniz hemen en yakın yere çekin ve dinlenin. Eğer bir türlü istediğiniz sürata ulaşamıyor veya devamlı olarak hız kaybediyorsanız uykunuz gelmiş demektir. Aynı şekilde sinyalleri açık unutmak veya benzincide durup durmamak konusundaki kararsizliklar hep yorgunluk belirtileridir.

11. Doğru bir psikolojik durumda olun.
Yağmur, sıcak, soğuk gibi özellikle yolda olmaktan hoşlanmadığınız durumlarla karşılaşırsanız yola çıkmayın. Çünkü bu durumda negatif elektrikle başlayacağınız yolculukta yola konsantre olmak yerine hep içinde bulunduğunuz duruma kanalize olacaksınız. Bu yolculuk için tehlikeli bir durum yaratabilir.

12. Akıllıca toplanın ve gerekli kişisel eşyaları el altında bulundurun.
Güneş gözlüğü, kremler, lens suyu, fener, lastik basıncını ölçtüğünüz aleti, haritanızı ve diğer gerekli malzemeyi el altında bulundurun. Bunlara ihtiyaç duyduğunuz anda ulaşamazsanız, kullanamazsınız. Haritasızlık nedeniyle yolunuzu kaybederseniz değerli zamanınız kaybolur, veya güneş altında yanmış bir kafaya asla kask takamazsınız. Ruhsat, sigorta gibi gerekli evraklarınızı ise güvenli ve sudan korunaklı bir şekilde tutmalısınız

13. Benzin ve yemek molalarını ayırın.
Benzin aldıktan sonra (kendi başına küçük bir mola) soyunup yolun karşısındaki lokantada yemek yemek ile 50 km ilerdeki lokantada yemek arasında zamansal bir farklılık olmayacaktır. Sonuç olarak elde edeceğiniz 1 tanesinin zamanı karşılığı 2 mola.

14. Benzine, ihtiyaç duymadan alın.
Benzin alma şansınız varsa kullanın. Daha sonra benzininiz çok azalırsa aramak için kaybedeceğiniz zaman daha fazla olacaktır.

15. Yağmurlukarınızı, yağmur yağmadan giyin.
Eğer yarım depodan daha az benzininiz varsa niye hem benzin almak hem de yağmurluklarınızı giymek için durmuyorsunuz. Bu hem çabuk hem de guvenli bir yoldur. Yağmur yağarken yol kenarında giyinmeye çalışırsanız yarım metre ötenizden süratle geçen ve yerden kalkan su yüzünden sizi görmesi engellenecek olan arabalarla mücadeleederek büyük bir risk alırsınız.

16. Lastik tamir seti taşıyın ve nasıl kullanacağınızı bilin.
Mutlaka bir lastik tamir kiti taşıyın ve nasıl kullanılacağını bilin. Eğer bu konuda daha önceden pratik yapmazsanız yolda başınız derde girerse hem çok zaman kaybedebilir hem de bu uğraşınız sonuçsuz kalabilir.

17. Takım çantanızı genişletin.
Birçok motorsikletin takım çantası yetersizdir. Bu takımları bir rehber gibi kullanarak kaliteli malzemelerle genişletin ve bir de dijital bir voltmetre edinin.

18. En az 2 litre su taşıyın.
Su stoğunuz 2 şekilde bulunmalıdır. 1. El altında içme suyu olarak, ve 2 acil durumlar için. Kendinize bir iyilik yapın ve acil durumlar için ayırdığınız suyu hemen ulaşamayacağınız bir yerde saklayın. Böylece gerçekten ihtiyaç duyduğunuzda orda olur.

19. Sıkıntıdan kurtulmayı öğrenin.
Sıkıcı yollarda bir walkman çok işe yarayabilir. Depo üstü çantada yolda atıştırmak üzere tatlı şeyler taşımak hep çalışan bir yoldur. Ayrıca ekşi bir limon suyu damlası bir anda şok etkisi yapacak ve sizi biraz daha idare edecektir.

20. Bir çekici servisine dahil olun.
Sigortanızın bir arıza durumunda sizi ve motorunuzu bulunduğunuz yerden kurtaracak fasiliteleri olmasına dikkat edin. Bu olmazsa mutlaka bu tip servisler veren kuluplere üye olun.

21. Sağlıklı yiyecekler yiyin.
Fast Food ve uzun yol yolculukları kötü bir kombinasyondur. Sabahları yulaf gibi tahıl tarzı yiyecekler yada tostla birlikte 1 yumurta iyi bir seçimdir. Tereyağından uzak durun. Öğle yemeği hafif ama sağlıklı bir şekilde yapılabilir. Akşam yemeği ise mutlaka salata ve makarna gibi karbonhidratlı bir yiyeceği kapsamalıdır. Unutmayın; “Doğrusunu yiyemiyorsanız hiç olmazsa hafif yiyin.”

22. Günün doğru zamanlarında yemek yiyin.
Standart iş temponuzun psikolojisinden kurtulmak için haftasonu erken, haftaiçi geç kahvaltı ediniz. Akşam yemeklerinin geç sayılmayacak saatlerde yenmesi gerekmektedir. Uzun bir yolculuk gününün sonunda geç yenilen bir akşam yemeği beraberinde rehaveti getirecektir. Bu da hemen uyku dolayısıyla ertesi sabah zinde olmayan bir vucüt anlamına gelir. Öğle yemekleri için kalabalık olmayan yerler seçilmelidir. Bu çok değerli zamanınıza mal olabilir. Eğer başka şansınız yoksa akıllıca davranarak ve önce siparişinizi vererek gerekli telefonları etme, motoru kontrol gibi rutin işlerinizi bu bekleme süresinde halledebilirsiniz.

23. Şehir sınırlarını geçerken dikkatli olun.
Genellikle yollar belediyelerin sorumlulukarındadır. Yani her 50 km.’de bir farklı bir belediyenin sınırına girebilirsiniz. Bu da değişik mühendisler ve farklı metodlarla inşa edilmiş yollar demektir. Bu sınırları geçtiğinizde dikkatli olun. Asfalt kalitesi, yol işaretleri, trafik işaretleri gibi şeyler değişmis olabilir. Bu sizin sürüş stilinizi etkileyecektir.

24. Bir elektrikli battaniye kullanın.
Üşümek için sıcak bir günün ardından güneşin batması veya yağmurlu bir havada sürüş yeterlidir. Böyle durumlarda elektrikli battaniye hayat kurtarabilir.

25. Bir cep telefonu taşıyın.
Bir cep telefonu ve çekici servisi veren bir sigorta yolda çok işinize yarayabilir.

26. Ağrı ve acılar için asprin taşıyın.
Asprin sizin vücut ısınızı düşürür. Ağrılarınızdan dolayı asprin alıyorsanız, vucudunuzu soğutacağını lütfen bilin. Ayrıca asprin pıhtılaşmayı önleyen bir maddedir. Kanayan açık bir yaranız varsa asprinden uzak durun.

27. Yanınızda vitamin bulundurun.
Normalde her gün one – a – day tarzı bir vitamin almak önerilebilir. Ancak yaz ve kış sürüşlerinde durumlar çok farklıdır. Doktorunuzun tavsiyelerine uyunuz. Uzun mesafe sürüşlerinde krampları engelleyecek tarzda olan vitaminlere bakın.

Yağ Terimleri Sözlüğü

(Copyright Zafer Yangin)

Akma noktası:
Belli koşullar altında bir yağın akabileceği en düşük sıcaklık. Yağın çalışabileceği en düşük sıcaklıklar hakkında bir fikir verir.
Anti-aşınma katıkları:
Motorun ilk çalışma anında ve metal-metale sürtünmenin kaçınılmaz olduğu bazı durumlarda devreye girerek , makine elemanlarının aşınmasını engeller.
Anti-köpük :
Motor yağının içine yanma ürünü olan su , zaman içinde karıştığında içindeki deterjan nedeni ile köpürmesini engeller.
API (Amerikan Petrol Enstitüsü )Servis Sınıflandırması:
Bir motor yağının performansını belirleyen servis sınıflandırmasıdır. API tarafından belirlenen değişik tipteki motorlarda yağlar denenir . Parça aşınmaları ve benzeri kriterler göz önüne alınarak , yağlar sınıflandırılır .2000 yılı itibarı ile dizel motorlarda CH-4 benzinli motorlarda ise SJ servis sınıfları en üst sınıflardır.
Aromatikler ( aromatik hidrokarbonlar ) :
Yüksek yoğunluklu ve iyi çözünürlük özelliğine sahip hidrokarbon grubu .”Aromatik” olarak adlandırılırlar .Çünkü pek çoğunun tatlı ve aromatik bir kokusu bulunmaktadır .Tipik örnekleri ; benzen ,toluen , xylendir .
Asit değeri( Sayısı ) :
Bir petrol ürününü nötralize etmek için gerekli KOH miktarı . Ayrıca nötralizasyon değeri olarak da belirtilir. Birimi “mg.KOH/g.oil” şeklindedir.
Aşırı basınç (EP) yağları :
EP yağları ve gresleri , yüksek sıcaklık ve basınç etkileri altında , metal yüzeyler üzerinde , koruyucu bir film oluşturan katıklar ( genellikle sülfür , fosfor ya da klor bazlı ) içerirler. Bu sayede de yüksek basınç altında normal hidrodinamik filmin yırtılması ile metal metale temas etmemiş olur .
Base stock ( baz yağ ) :
Yağların ve diğer ürünlerin üretiminde kullanılan rafine edilmiş petrol yağı . Baz yağ tek başına kullanıldığı gibi diğer baz ve / veya katıklarla da harmanlanabilir.
Çok dereceli :
Yağın sıcaklık ve viskozite özelliklerini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu sınıfa ait yağların düşük ve yüksek sıcaklıklardaki viskoziteleri , iki faklı SAE numarasının limitlerine denk düşmektedir.
Dağıtıcı katıklar :
Deterjan katıklarının yıkayarak çözdüğü tüm kir , katı ve aşınan metal taneciklerini yağ içinde yüzer vaziyette tutarak ; motor iç yüzeylerine , yağ kanallarına , subap gaydlarına , segman yuvalarına yapışmalarını , kartere çökmelerini , birbirleri ile birleşerek büyük parçalar oluşturmalarını engeller, filtreye kadar taşırlar.
Damlama noktası :
Belirlenen test metodu ile bir gresin damlayabilecek kadar akıcı olduğu en düşük sıcaklık.
Deterjanlık :
Yağın ekipmanın çalışan yüzeylerini temiz tutma yeteneği . Bu görevi çözünmeyen maddeleri , askıda tutup birikimlerini önlemek sureti ile gerçekleştirirler.
Deterjan katığı :
Yüksek sıcaklık altında çalışan yağlarda oluşabilen depozitlerin birikmesini engelleyen ve makine elemanlarında biriken depozitleri çözen katık .
Donma noktası düşürücü :
Çok soğuk havalarda ilk çalışma anında , motor yağının akıcılığını muhafaza etmesini sağlayan katıktır.
Emülsiyon :
Birbiri ile hiç karışmayan ya da karışabilen iki sıvının oluşturduğu karışım . Pek çok emülsiyonda malzemelerden bir tanesi yağ diğeri ise su veya su bazlı çözeltilerdir.
Gres :
Bir akışkan yağlayıcı ile kalınlaştırıcının karışımından meydana gelen , kıvamı katıdan yarı akışkana kadar değişen bir madde .Yağ ve gres ile yapılan yağlamanın amacı aynıdır .Bu amaç da hareket halindeki yüzeyler arasındaki sürtünme ve aşınmayı minimum seviyeye indirmektir .
IP :
Petrol Enstitüsü ( Institute of Petroleum )
ISO :
Uluslar arası Standartlar Organizasyonu .
Katık :
Madeni yağların üretiminde yaklaşık yüzde 10-15 oranında kullanılan , yağa temizleyici , pas önleyici , renk verici , koruyucu , kalınlaştırıcı , viskozite endeksi , geliştirici , aşınma önleyici , oksidasyona karşı koruyucu , akma noktası düşürücü , köpük oluşumu önleyici özellikler kazandırmak amacı ile ilavesi gereken maddeler katık olarak tanımlanıyor .
Kaydırıcı katıklar :
Yağın kaydırıcı özelliğini arttırmak için geliştirilen bu katıklarla , sürtünmeden doğan güç kayıpları azaltılamaya yani motorun verimi arttırılmaya çalışılıyor.
Korozyon :
Metalin çevrelerindeki kimyasal ya da elektro kimyasal reaksiyonlardan etkilenerek bozulması .
Korozyon önleyici :
Yanma ürünleri ya da yağın bozulması ile oluşan maddelerden meydana gelen korozyona karşı koruma sağlayan madde .
Köpük önleyici :
Yağlara çok az miktarda katılan ve yağın hava ile teması sonucu oluşan köpüklenmeyi önleyen maddedir .
Kül miktarı :
Belirlenmiş şartlar altında yağın sülfürik asit ile reaksiyonu sonucu geriye kalan katı atık . Bir yağdaki metal bazlı organik kimyasalların miktarının bir ölçüsü olarak kullanılır .
Lak :
İçten yanmalı motorların piston ve silindirlerinde oluşan “yağda çözünmeyen “ tortular . Yüksek sıcaklıklara maruz kalan yağ ve yakıtların oksidasyonu ile açığa çıkarlar .Cilaya benzerler ancak daha serttirler .
Madeni ( mineral ) yağ :
Mineral kaynaklardan özellikle de petrolden elde edilen yağ .
Mobilden di sülfür ( katı yağlayıcı ) :
Kimyasal yapısının özeliğine bağlı olarak , çok yüksek sıcaklıklarda dahi yağlama yapabilen bir kimyasal bileşimdir .
Multigrade ( dört mevsim ) yağ :
Sadece bir numarası olan (30 numara , 40 numara gibi ) yağa oranla daha geniş bir sıcaklık aralığı içinde hizmet verebilen motor yada dişli yağı . Nultigrade yağların biri düşük , diğeri yüksek sıcaklıklardaki sınıflandırmalarını belirten iki ayrı numarası vardır . ( 20W-50 , 15W-40 gibi ) .
Oksidasyon :
Oksijenin bir madde ile (örneğin yağ) , birleşerek başka bir madde ( mesela lak ) oluşturması . Bu prosesin sonucunda , oksidasyon ürünleri oluşur ve genellikle de ısı koşulları altında gerçekleşir .
Oksidasyon önleyici katıklar :
Yağ , sıcakta hava ile çarpıldığında havadaki oksijen tarafından okside ediliyor . Katıklar bu işlemi yavaşlatarak yağın ömrünü uzatıyor ve metal yüzeylerini de kaplamak suretiyle oksidasyona karşı koruyorlar .
Oktan numarası :
Benzinin , motor yüksek hızlara çıktığı zaman vuruntu yapmama özelliğini belirten bir nümerik değer . Bir yakıtın oktan numarası , onun hidrokarbon kompozisyonuna bağlıdır . İlave katıklarla , oktan sayısı artırılabilirler .
Parlama noktası :
Tanımlanmış bir test aparatında , yanıcı bir ürünün hava ile karıştığı anda parlayabilen bir karışım meydana getirdiği en düşük sıcaklık noktası . Açık ve kapalı diye adlandıran iki ayrı yöntemle ölçülür .Petrol ürünlerinin uçuculuğu hakkında fikir verir .
SAE :
Yağ ambalajlarında rastladığımız SAE , değişik hava sıcaklıklarında yağları alışkanlıklarına göre sınıflandırmak amacıyla Otomotiv Mühendisleri Birliği ( society of Automotiv engineers) tarafından geliştirilmiş bir kısaltmadır . kalınlıklar SAE 0W ‘ dan SAE 60’ a kadar uzanır.
SAE 0W , 5W , 10W , 15W , 20W , 25W ; Soğuk havalardaki maksimum izin verilen viskozite ile sınıflandırılır .
SAE 20 , 30 , 40 , 50 , 60 ; Motor çalışma sıcaklığı olan 100 0C ‘deki viskozite ölçümlerine göre sınıflandırılır .
Sentetik yağ :
Sentezleme yolu ile elde edilen yağ . Bu yağların pek çoğu yüksek sıcaklıkta denge ve düşük sıcaklıkta akıcılık açısından sınırsız avantajlara sahiptir.Ancak madeni yağlara göre çok daha maliyetlidir.
Soğuk çamur :
Motorun uzun zaman düşük sıcaklık koşullarına maruz kalması sonucu , yağın içinde biriken ve yağ tarafından çözülmeyen maddelerdir .
Tek dereceli :
Yağların viskozitelerinin tek SAE numarasına ait limitler arasına düştüğü zaman , yağı tanımlamak için kullanılan bir terimdir .
Toplam baz numarası ( TBN ) :
1 gr’ lık numunede mevcut olan tüm temel bileşenlerin nötralizasyonu için gerekli olan asit miktarının , mili gram cinsinden eşdeğer sayı birimi ile ifadesi .
Viskoz :
Viskozite özelliği . Sıklıkla yüksek viskoziteli olma durumunu ifade eder .
Viskozite :
Yağın akıcılığa karşı gösterdiği dirence viskozite adı veriliyor . Amaç , yağın soğukta yeterli şekilde akıcı , sıcakta ise daha kalın olmasını sağlamak .
Viskozite indeksi :
Bir sıvının viskozitesinin sıcaklık ile değişimini ölçmekte kullanılan bir ölçek .
Yağ :
Sürtünmeyi azaltmak amacıyla sürtünmekte olan yüzeylerin arasına tatbik edilen herhangi bir madde .
Yük taşıma kapasitesi :
Bir yağ filminin yüksek basınç , yüksek sıcaklık ve yüksek hız altında yırtılmaya karşı gösterdiği direnç .
Yüksek basınç katığı :
Çok yüksek basınç altında çalışan dişli ve yataklarda kayan iki yüzeyin çok yakın teması halinde metal yüzeyi ile kimyasal reaksiyona girerek koruyucu bir film oluşturan katık .

MOTOR YAĞI PÜF NOKTALARI
Araçtaki yağ değişimi kaç km ’de bir yapılmalıdır ?
Yağ değişim ve servis süreleri , aracın kullanıldığı ülke ve koşulları göz önüne alınarak , üretici tarafından belirlenir . Kullanılıcılar araçlarında yine üreticilerin mineral veya sentetik oluşuna göre , yağ kullanımından bağımsız olarak belirlenmiş oldukları yağ değişim ve servis sürelerine uymak zorundadırlar .
Yağ değişimi geciken araçlarda yaşanabilecek sorunlar...
Değişimi geciken bir motor yağının , kendi iç özelliklerinde de bozulma meydana gelebilir . Bunun sonucunda aşağıdaki sorunlar ortaya çıkabilir .
Daha fazla aşınma .
Yakıt tüketiminde artış
Yağ tüketiminde artış .
Motorun performansında düşüş .
Motorda hararet .
Motor parçalarının kuru kuru çalışması .
Aracın servis/bakım maliyetinin artması .
Mevcut ise turbo yataklarının aşınması .
Katalitik konvertörün daha çabuk ömrünü tüketmesi .
Yağların araçlar için önemi
Düşük sıcaklıklarda hızlı akış ilk çalışma kolaylığı sağlar .
Yüksek sıcaklıklarda az yağ kaybı sağlar .
Modern katık düzenlemesiyle motoru temizler .
Oksidasyonu ve korozyonu engeller .
Düşük kül oranları sayesinde motorda daha az tortu ve depozit bırakır .
Yakıt tasarrufu sağlar .
Emisyonları düşürerek , katalitik konvertörün ömrünü uzatır .
Motorun ömrünü uzatır .
Subap sistemlerinin sorunsuz çalışmalarını sağlar .
Yağ filtresinin görevi ve değişme periyodu
Yağ filtreleri , motor üreticisi firmaların , motor dizaynlarını yaparken çeşitli hesaplamalar sonucunda , yağın temizlenip kendi bünyesinde tuttuğu depozit ve kurumları bıraktığı önemli bir elemandır . Araç üreticisinin tavsiye ettiği filtreleri kullanmak ve her yağ değişiminde filtreyi de değiştirmek gerekir .
Yağ seçimi neye göre yapılmalıdır ?
Yağ seçimi belli kriterlere göre yapılır . Bu kriterler şöyle sıralanır :
Araç kullanma kılavuzu yağ tavsiyesi bölümünde yer alan viskozite ve performans sınıflandırma değerleri göz önüne alınır .
Araç üretici ve ithalatçısı firmaların ( OEM ) istediği özellikleri karşılayan veya onayı alınmış yağlar seçilir .
Motor tipi ve teknolojisine göre seçilir
İklim koşullarına göre ( çok soğuk iklimlerde , sentetik yağların seçilmesi gibi ) seçilir .
Yakıt cinsi ve kalitesine göre seçilir .
Performans veya yakıt tasarrufu ihtiyacına göre belirlenir ( sentetik yağlar , mineral yağlara göre daha fazla performans veya yakıt tasarrufu sağlar ) .
API ” S ” kategorisi ( Servis istasyonu yağları)
SA :İlk çıkan kalite sınıfı , katıksız motor yağ ı.
SB :1930’ların teknolojisi , oksitlenme ve aşınmaya dayanıklı .
SC :1964-1967 motorlarında , düşük sıcaklık sağlayarak paslanmayı ve yağ çamurunu önler .
SD :1968-1971 otomobil motorlarında SC kategorisi geliştirilip yenilikler yapılır .
SE :1972-1979 otomobil motorlarında oksidasyon , düşük / yüksek sıcaklıklara , pas ve korozyona karşı daha fazla korunma sağlar .
SF :1980-1988otomobillerindeki benzinli motorlarda API SE ile karşılaştırıldığında , aşınma ve oksidasyona karşı korunma daha iyidir .
SG :1989 benzinli otomobil motorlarında , API SF ile karşılaştırıldığında tortu kontrolü , aşınmazlık , yağ çamurunu önleme ve oksidasyonu önleme özellikleri geliştirilmiştir .
SH :1994 model . Baz yağı daha da geliştirilmiştir .
SJ : En son kullanılan motor yağı sınıfıdır .

Dehidrasyon - Frozbit (Frostbite)

(Copyright Zafer Yangin)

Doğada yürüyüş yaparken, motosiklet ile uzun yol yaparken su içmenin önemi büyüktür. Şehirde günde 1.5-2 lt. olan su kaybı saydığımız aktivite ve benzer aktivitelerde 4-4.5 lt. ’ ye kadar çıkabilir (terleme,soluma ve idrar).Bu su yerine konamadığı zaman Dehidrasyon meydana gelir:

· Kan su miktarı azaldığından koyulaşır ve kalp bu koyu kanı pompalamak için ekstra efor sarf eder. Ciddi performans düşüklüğü vardır.
· Çiş çok az sıklıkta ve koyu sarıdır.
· Kandaki zararlı maddeler atılamamaktadır.
· Suyu azalan deri hücreleri güneşten ve rüzgardan daha kolay etkilenmektedir.
· Kan kılcal damarlara daha zor gitmektedir.(Frozbit tehlikesi)
· Su ile birlikte giden mineraller vücut içi reaksiyonları geciktirir.
· Depresyon , vücut koordinasyonunda bozukluklar, şuur bulanıklığı dış belirtileridir.
· Doğada irtifa arttıkça havanın nemi azalır.Akciğer soluduğumuz havayı kullanabilmek için nemlendirir.Fakat nefes verdiğimizde bu su kaybedilir.Bu olgu dağda sıvı kaybını ciddi boyutlara ulaştırmaktadır.Üstelik susamama hissi de buna eklenmektedir.Kişi suya ihtiyacı olmadığını zannetmektedir.
· Motosiklet ile uzun seyahatler de, rüzgar, vücutta nem kaybına sebep olur. İrtifa durumunda görülen nem kaybı ve etkileri bu gibi durumlarda da aynı etkilere sebep olur.
Korunmak için;
Dehidrasyondan korunmak için bol sıvı içiniz.İçtiğiniz sıvı ne çok sıcak ne de çok soğuk olmalı.(Ort. 50°C) Yola çıkmadan önce en az bir lt sıcak sıvı içmiş olun. Dehidrasyona uğramış bir insana sık ama azar azar sıvı içirin.Sıvı mineral yönünden zengin olmalıdır.(Çok sıcak olmamalı ,çorba olabilir).Dışarı verdiğimiz suyla kaybettiğimiz mineralleri yerine koymalıyız.Bana bir şey olmaz demeyin.

FROZBİT (FROSTBITE):

Lokal donma , soğuk ısırığı veya don ısırığı diye adlandırılabilir.Vücudun ısı kaybettiği bir organdan kanı çekerek daha hayati olan iç organlara göndermesiyle meydana gelir.Soğuk, yetersiz giyinme, dehidrasyon, rüzgar, yüksek irtifa, nem genel tetiklerdir.En çok burun, kulak, yüz ve ellerde görülür.Doku sıcaklığı 0 °C ‘nin altındadır. Öncelikle soğuğa maruz kalan uzva vücut aşırı kan gönderir.Fakat bundan dolayı vücut ısısı düşmeye başlayınca sinirler buradaki damarları bloke eder ( kan dolaşımı bölgeden çekilir buna frostnip denir ).Eğer uzuv daha da soğuğa maruz kalırsa sinirler işlevini yitirerek damarları serbest bırakır ve kan tekrar uzva gelir.Artık kan da donmaya başlar ve akıcılığı düşer.Dokular da donmaya başlamıştır.Bu olaylar ağır ağır gelişir.Frozbitin getirdiği iki büyük sorun donan hücrelerin ölmesi ve kılcal damarların ölüp dokulara kan ulaştıramamasıdır. Genel olarak üç aşamadan oluşur:
· Frostnip: Bölgenin çok üşümesi sonucunda sinirlerin kan dolaşımını bölgeden çekmesi. Yüzey soğuk ve cansız görünür,beyazdır, acı vermektedir.Dokular zarar görmemiştir.

· Yüzeysel Frozbit: Bölgedeki sinirlerin donması. Renk kızarıktır, soğuktur fakat yumuşaktır.His kaybolmuştur. İçi kansız veya daha ileri aşamalarda kanlı su kabarcıkları oluşabilir.

· Derin Frozbit:Son aşama olarak bölgedeki dokuların donup, kangren olmasıdır. Deri oldukça sert , parlak , hissiz ve hareket ettirilmesi olanaksızdır. Mora doğru bir renk almaya başlamıştır.Frostnip belirtileri görüldükten sonra 1 saat içinde gelişmiştir. Tüm frozbit vakalarında bölge tekrar ısıtıldığında büyük acı verir.

NASIL ÖNLENİR ? :

Doğada, motosiklet kullanırken, gerekli kurallara uyulduğu sürece her risk sıfıra indirilebilir.

· Beslenme, giyim, sıvı alımına önem verilmelidir.

· Alkol ve sigara kullanılmamalıdır.(hipotermi için de geçerli!)

· Etkinliğe yağlı yüz ve sadece gözleri açıkta bırakan balaklava giyerek çıkılmalıdır. Yağ çok iyi bir yalıtkandır. Balaklava ise, yüzünüzü soğuk, rüzgar ve güneş etkisinden koruyacaktır.

· Eğer herhangi bir uzvumuz çok üşüyorsa onu hareket ettirmeli, kuru giysilerle yalıtmalıyız. O dokuyu hafifçe ısırın acı varsa sorun şimdilik yok demektir. Ama o bölgenin üstüne bir şeyler giymelisiniz, ıslaksa kurutmalısınız.Çünkü bu durum önlenmediğinde daha ileriki ciddi aşamalara geçebilir.

· Metallere, kara çıplak el deydirmemeliyiz. Etkinliğe başlamadan önce yüzük, küpe vs. çıkartınız. Öz ısıları çok düşük olan metaller kolay ısınıp kolay soğurlar. Bu yüzden çevrelerine göre hep soğukturlar. Çok soğuk havalarda metallere çıplak ten ile dokunulduğunda o bölge ani olarak donar ve metale yapışır. Bölgeyi metalden ayırmak deriyi zedeler ve acı verir. Bunun dışında kaza durumunda da bu tip aksesuarların, şişen parmaktan çıkarılması zordur. Kulağa takılan küpenin kulak memesini yırtma ihtimali vardır. Boynumuzda olan kolyenin, boğazımıza zarar verebileceğini düşünmeliyiz.

İLKYARDIM:

Öncelikle hipotermia vakası varsa onu tedavi edin. Frosnip aşamasındayken donmakta olan bölgeyi ten temasıyla, koltukaltı, ağza (ıslatmadan) sokarak veya eller arasına alarak ısıtmalıyız. Her zaman derin frozbit varmış gibi davranın. Normal bir parmağın içine sokulduğunda yanmayacağı (30°C- 35°C ) sıcak sıvı hazırlayın ve yarım saat uzvu içine yerleştirin. DONAN BÖLGEYİ ASLA OĞUŞTURMAYIN. Bu zaten donuk olan dokuları parçalayarak zedeler ve daha fazla hasara neden olur. DONAN BÖLGEYİ ASLA DİREKT ISI KAYNAKLARINA TUTMAYIN. Dokuyu yakmaktan başka hiç birşey yapmazsınız. Kabarcıkları patlatmayın , bunlar iyiye işarettir. Kabarcıkları patlattıktan sonra enfeksiyon kapma riskini göz önünde bulundurun. Eğer kabarcıklar kanlı ise asla doğa ortamında patlatılmamalıdır. Frozbite uğramış ve kurtarılmış bölgede kan dolaşımı azalır.Yeniden donması çok kolaydır. Çözülmüş bir dokuyu yeniden dondurmak çok daha kalıcı hasarlara yol açar. O halde uzvun tekrar donma ihtimali varsa çözülmemelidir. Hasta hemen doktora götürülmelidir. Frozbit olan bölgeler her gün temizlenip Aloe vera sürülür. Parmaklar, birbirine yapışmaması için steril gazlı bezle ayrılır. Sonra da yara steril gazlı bezle örtülür.

Hipotermia

(Copyright Zafer Yangin)

Ortalama 37 santigrat derece olan vücut ısısındaki düşmeler sonucu hipotermia oluşur. Vücut ısı üretimi ile ısı kaybı arasındaki dengesizlik sonucu hipotermia nın ortaya çıkmasına sebeptir. Vücut ısısı 35 derecenin altına düşen kişi “Hipotermia ye girmiş” demektir. Bunun en büyük sebebi ise soğuğa maruz kalmaktır. Aşırı giyinmek ve sonucunda terlemek de buna etkendir, az giyinmekte. Vücut ısısının %70 i baş ve boyundan, %10 u ise bileklerden kaybedilir. Bu Bunun sebebi ise bu bölgelerde derinin ince olması ve ana damarların deriye çok yakın olmasından kaynaklanmaktadır. Bu yüzden bu bölgelerin çok iyi korunması lazımdır.

Hipotermia yı hafif ve ciddi olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Vücut ısısının 32 santigrad dereceye kadar düşmesi “Hafif Hipotermi” şeklinde adlandırılabilir.

· 37 – 35 santigrad derecede, üşüme hissi, titreme, deride hissizlik başlar. Kasların verimi düşer. Kişi kendi kendine söylenir. Sık sık idrara çıkılır. Bunun sebebi böbreklere fazlaca kan gitmesi ve böbrekleri çalıştırmasıdır.
· 35 – 34 santigrad derecede, güçsüzlük hissi vardır. Kişi yavaş yürümeye başlar. Koordinasyon eksikliği belirgin olarak gözlenir. Akıl karışır, saçmalamalar, kayıtsızlık başlar.
· 34 – 32 santigrad derecede, koordinasyonu iyice azalır. Tek başına yürüyemez. Ayakta durmakta zorluk çeker.Sürekli tökezler, düşer. Ellerini kullanmakta zorlanır.Düşünme ve konuşma yavaşlar, hafıza kaybı başlar. Hastanın üşüyen elleri, ayakları acır. Yine de bir şeylerin ters gittiğini reddeder.

“Ciddi Hipotermia”

Vücut ısısının 32 santigrad derece ile 28 santigrad derece ve altına düşmesi halinde ciddi hipotermia den söz edebiliriz.

· 32 – 30 santigrad derecede, titreme iyice azalır ve hatta durur. Artık yürümek, ayakta durmak mümkün değildir. Kişi, soğuğa karşı korunmaya ihtiyaç duymaz.
· 30 – 28 santigrad derecede, kaslar sertleşmeye başlar, yarı bilinçlidir. Kalp atışları ve solunum belirsizleşir, gözbebekleri ise genişler.
· Vücut ısısı 28 santigrad derecenin altına düşerse, bilinç tamamen kapanır. 20 santigrad dereceye kadar düşerse de kalp durur ve ölüm gerçekleşir.

Fizyolojik açıdan bakılacak olduğunda, eğer vücuttan genel bir ısı kaybı meydana geliyorsa vücut yüzeyindeki sinirler yüzeydeki damarları bloke ederek kanı hayati olan iç organlara çeker.Genel olarak ısı -10 derecenin altına düştüğünde soğuktan dolayı bu sefer sinirler işlevini yitirir ve yüzeye giden kana izin verirler.Bu aşamada kişi kendini ısınmış zanneder ve titreme kaybolur.Yüzeye gelen kan kılcal damarlar yoluyla havayla daha fazla temas edeceğinden aslında ısı kaybı daha fazla artmaktadır.Yüzeyde soğuyan kan iç organlara döndüğünde onların da ısısını çalar bu döngü bir yerde engellenmezse kişi komaya girip ölünceye kadar devam eder. Hipotermia gelişimi sırasında kalp önce hızlı atar fakat zamanla yavaşlar.Zamanla kalp vücuda yeteri kadar kan pompalayamamaya başlar.Böbrekler ise idrar oranını arttırır.Sebepleri böbreğe daha fazla kan gelmesi veya doğrudan soğuğa maruz kalmasıdır. Merkezi sinir sistemi de etkilenir.Yürürken tökezleme,düzgün konuşamama gibi örnekleri vardır.


HIPOTERMIA’YE GİREN BİRİNE NASIL YARDIM ETMELİSİNİZ?

· İlk olarak ek giysiler giydirin. Üzerini örtün.
· Islak giysilerini çıkartıp vücudu kurutun.
· Uzuvları donma açısından araştırın.
· Bilinci yerindeyse bol bol sıvı içirin. Sıvı ne çok sıcak ne de çok soğuk olmalı. Sık ve azar azar kalorisi yüksek yemek verin.
· Ağır durumda değilse, hareket ettirilerek vücut ısısının artırılması sağlanmalıdır.
· Mümkünse çadıra ve daha önceden ısıtılmış uyku tulumuna koyun. Normal vücut sıcaklığına sahip bir kişi aynı tuluma girerek ısı transferi sağlayabilir.
· Tüm vucudun aynı anda ısıtılması, kanın daha da soğuyarak iç organlara dönüşüyle ölüme neden olabilir. Karın, göğüs ve derinin ince olduğu boyun, koltuk altları ve kasıklar ısıtılmaya çalışılmalıdır.
· Çadır yoksa rüzgar almayan bir yere yerleştirin.

Ayrıca her kişi, şüpheli bir durumda kendi nabzını almalı. Hipotermia vakalarında sık sık nefes, vücut sıcaklığı ve nabız kontrol edilmeli. Nabzı hissetmek zor olabilir. Sabırla beklenmeli. Vücut sıcaklığı koltuk altından alınmalıdır.

KORUNMAK İÇİN NASIL GİYİNMELİYİZ?

· Gereksiz giyimden kaçının. Fazla giyinmek, insanı terletir. Bu da ısı kaybına neden olur. Terli vücuda vuran rüzgar ise daha fazla ısının vücuttan çıkmasına sebep olur.
· Giyim seçerken, özellikle tek bir kat kalın giysi yerine, ince giysilerden birkaç tane giyinmek en doğru olanıdır. Bu sayede yürürken yada başka bir aktivite yaparken terlemeden aktivitenizi yapabileceğiniz giysiyi daha kolay bulabilirsiniz. Sıcak olursa bir katını çıkarmak suretiyle terlemeye engel olabilirsiniz.
· Dar giysiler kan dolaşımını engeller. Bu da vücutta her noktaya kolayca kan gitmesini engeller ve ısınma problemi olur.
· Bol giysiler de sakıncalıdır. Bunlarda ısı dışarı sızar. Vücut ısısının geri dönüşümü de zordur. Yani giysi ile vücut arasındaki hacim büyük olacağından bu hacmin ısıtılması zorlaşacaktır.
· Yürüyüş, motosiklete binerken yada başka bir aktiviteye başlayacağınız zaman üşüyerek başlayın. Aktivite sırasında terleteceğinden şüphelendiğiniz kıyafetleri çıkarın. Aktivite arasında mola verdiğinizde ise üzerinizdeki terin soğumaması için mutlaka üzerinize bir şeyler giyin. Mümkünse kuru kıyafetler, çantanızın hemen ulaşılabilecek bir yerinde olsun ve değiştirin.
· Motosiklet ile seyahatte ise motosiklet montlarının içinde kalın kıyafetler yerine daha ince ama kat kat kıyafetler seçmeliyiz. Üşüdükçe üzerimize bir kat giymeliyiz. Sıcak olursa da bir kat çıkarmalıyız. Ta ki terlemeyeceğimiz kıyafetlerin varlığına emin olana kadar. Mola yerlerinde ise kesinlikle motosiklet montunu çıkarıp, daha ince bir mont yada başka bir kıyafet giymeliyiz. Unutmayalım ki motosiklet montları durduğumuz yerde hareket halindekinden çok daha az nefes alır ve bu yüzden de terleme oluşur. Buna yola çıktığımızda vuran rüzgarı da eklersek hipotermia için mükemmel bir zemin hazırlamış oluruz.
· Vücut ısısının %70 inin baş ve boyundan çıktığını düşünülürse, kaskın içine mutlaka alnı da örtecek bir uzun balaklava giymekte fayda olacaktır. Bu sayede hem baş hem de boyun korunmuş olur.
· İyi yemek yenmeli, bol bol sıcak sıvı alınmalıdır. Yola çıkarken yanınızda mutlaka 1,5 litresi sıcak, toplam 2,5 lt sıvı olmalıdır.
· Kamp yerinde yatmadan mutlaka tuvalet ihtiyacı giderilmelidir.
· Tuluma girmeden hemen önce yapılacak 10 dk lık birkaç egzersiz, vücudun iyice ısınmasına ve tulumun içine sıcak girmenize sebep olacaktır. Bu sayede tulum içinde daha çabuk ısınacaksınız.
· Gerekmedikçe gece çadırdan çıkmayın.
· Ayrıca uzun vadeye bakılacak olursa, gece kalın örtünmemek, şehirde çok kalın giyinmemek, çok sıcak su ile duş alınmaması da vücudun dengesi açısından önemlidir.